Γνωρίζουμε πως η παρουσία του φωτός είναι άκρως απαραίτητη σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Για να μπορέσουμε να δούμε κάτι (ύλη, αντικείμενα, επιφάνειες κτλ), θα πρέπει αυτό να φωτίζεται επαρκώς, να στέλνει φως με λίγα λόγια στα μάτια μας. Αυτό που ίσως να μην γνωρίζουμε, να μην έχουμε κάνει ποτέ τη σύνδεση στο μυαλό μας, είναι πως ο ανεπαρκής ή λάθος φωτισμός μπορεί να προκαλέσει αρνητικές επιπτώσεις στην οπτική μας αντίληψη και ικανότητα, καθώς και στη διάθεση, την υγεία και την ψυχολογία μας.
Αρχικά, διακρίνουμε δύο είδη φωτισμού:
1. τον φυσικό, που οφείλεται στο φυσικό φως του ηλίου κατά τη διάρκεια της ημέρας
2. τον τεχνητό, που χρησιμοποιούμε σε κάθε περίπτωση που το φυσικό φως δεν είναι διαθέσιμο ή επαρκές (νυχτερινές ώρες, χώροι στους οποίους δεν φτάνει ή δεν επαρκεί το φυσικό φως ή ακόμα και όταν θέλουμε να φωτίσουμε πχ κάποιο αντικείμενο ώστε να το εξετάσουμε λεπτομερώς).
Όσον αφορά το φυσικό φωτισμό, μελέτες και έρευνες έχουν ανά διαστήματα επισημάνει τη σημασία του τόσο στη γενικότερη υγεία του ατόμου, όσο και στο πώς αυτό επηρεάζει το άτομο στην διάθεση, την αποδοτικότητα, την άνεση, το αίσθημα ασφάλειας που νιώθει. Ένα καλό παράδειγμα για να το κατανοήσουμε καλύτερα, θα ήταν να κάνουμε μια μικρή σύγκριση μεταξύ των χωρών όπου υπάρχει άφθονο ηλιακό φως στο μεγαλύτερο διάστημα του έτους, σε αντίθεση με τις χώρες εκείνες όπου συμβαίνει το αντίθετο και να εξετάσουμε ποσοστά εκδήλωσης παθήσεων όπως η κατάθλιψη και άλλες ψυχικές νόσοι, καθώς ακόμη και την εμφάνιση διατροφικών ελλείψεων ή ορμονικών διαταραχών που οφείλονται στην επαρκή ή μη έκθεση στο ηλιακό φως.
Ομοίως ισχύει και για τον τεχνητό φωτισμό, κάνοντας τα πράγματα πιο εύκολα και ενδιαφέροντα, μιας και αποτελεί παράγοντα που εξαρτάται καθαρά από την ανθρώπινη παρέμβαση και επιλογή.
Ιδανικά, ο τεχνητός φωτισμός που θα επιλεχθεί για τον εκάστοτε χώρο, πρέπει να συνδυάζει την κάλυψη των απαιτήσεων του ατόμου για τη δημιουργία ενός ευχάριστου, φωτεινού και άνετου χώρου με την όσο το δυνατόν λιγότερη οικονομική επιβάρυνση. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο σωστά επιλεγμένος και τοποθετημένος φωτισμός είναι μία επένδυση, αν σκεφτεί κανείς τους ευρύτερους σκοπούς που εξυπηρετεί, πέρα από το να φωτίζει τον χώρο και την ύλη μέσα σε αυτόν. Ποσότητα και ποιότητα λοιπόν, συνδυασμένα με την οπτική μας άνεση, τη δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας για το χώρο όπου θα τοποθετηθεί ο φωτισμός και τέλος διακοσμητική αρμονία του κάθε φωτιστικού μέσα στο χώρο μας.
Τι θα πρέπει λοιπόν να λάβουμε υπόψιν μας στην επιλογή φωτιστικών για να ευνοήσουμε τον σκοπό που εξυπηρετεί ο κάθε χώρος μας;
• Το είδος του χώρου: άλλο φωτισμό χρειάζεται για παράδειγμα ένα υπνοδωμάτιο, άλλο το μπάνιο ή η κουζίνα και διαφορετικό ένας χώρος εργασίας, τόσο σε θέμα έντασης του φωτισμού, όσο και σε θερμότητα (σύμφωνα με έρευνες, το κόκκινο χρώμα έχει βρεθεί να προκαλεί πιο ευχάριστα συναισθήματα και αίσθηση άνεσης και ζεστασιάς, σε αντίθεση με το μπλε που είναι πιο επιθετικό στο μάτι. Το λευκό χρώμα αντίθετα, έχει βρεθεί σαν ουδέτερο, χωρίς ιδιαίτερες επιρροές στη διάθεση του ατόμου).
• Την ατμόσφαιρα που θέλουμε να φτιάξουμε στο χώρο μας: θέλουμε έναν χώρο που να μας χαλαρώνει; έναν χώρο που να μας εμπνέει για δημιουργία και παραγωγικότητα; πιο minimal; πιο φωτεινό και loud; έναν χώρο για διάβασμα και μελέτη; έναν χώρο για παιχνίδι;
• Το οπτικό αποτέλεσμα, τη διακοσμητική αρμονία και συνοχή: φως σε ένταση αλλά και σε μορφή που να ταιριάζει με τις διακοσμητικές μας επιλογές, ώστε να μας φτιάχνει και τη διάθεση αλλά και να μας δημιουργεί μια αίσθηση ομοιομορφίας, τάξης και έκφρασης.
edited by Elena Kanteraki